‘Don’t abuse no-confidence vote’ President Mugabe

President Mugabe

President Mugabe

We reproduce here the full text of President Mugabe’s address to the zanu-pf National Consultative Assembly in Harare yesterday.Comrade Vice President and Second Secretary, Cde Emmerson Mnangagwa and Cde Vice President and Second Secretary Cde Phelekezela Mphoko, secretary for Administration Cde Ignatius Chombo, Members of the Politburo, Members of the Central Committee, ladies and gentlemen, comrades and friends.

I wish to warmly welcome you all to our first National Consultative Assembly meeting this year, 2016. As you are aware constitutionally we are required to hold two National Consultative Assembly meetings in a year.

One on each side of the year, this one is being held on the first half of the year. The second half we decided that the second meeting should be subsumed under the National People’s Conference when we hold it and so this important meeting comes on the heels of our successful 15th National People’s Conference at Victoria Falls in December 2015.

I am confident that we have had time to engage in fruitful activities in the meantime as we all resolutely work towards implementing and fulfilling our conference resolutions. In between the last People’s Conference and this one. It has been quite, the event has been quite productive in terms of issues. Issues that the party has taken part in, organised. So allow me to pay attention to some of the salient ones.

Soon after the 2015 People’s Conference the party trudged through a turbulent black patch. It was a period characterised by incessant and frequent vote of no confidence which were being passed in the party by many provinces and some where in the provincial chairpersons and also others in categories of officials of the province and of all leagues, of both the leagues.

So, no organ of the party, I suppose except the top ones, were not affected. And as you will get to know from us and we should also have said this yesterday, (during the Central Committee meeting). The vote of no confidence is not procedurally done when a person, for example who is an official, commits an offense somewhere and you say we pass a vote of no confidence, no.

It is when a person who holds a particular position is failing to do work regarding that position effectively. I am secretary for Administration but here I am. My work is not being done. I am not collecting information sufficiently for the party. I am not co-ordinating sufficiently for the party.

Then you are not doing your work properly. Work that has to do with your function. Uri kutadza kubata basa rechigaro chako zvakanaka ndipo panopiwa vote of no confidence ipapo. Kwete kuti ah ava vari kusangana, ngana nangana vari kusangana nevanhu vemamwe mapato vachinwa doro vese, mazuva ose ose, apa hapasiripo panopiwa vote of no confidence.

Apo apo, chitadzo chaari kuita. Imhosva yaapara, anotongerwa mhosva yaapara, hainzi vote of no confidence.

Munoti you have offended against the rules of the party saka tichada kuti titwasanure zvakanaka. VaChinamasa vachironga kuti nyaya yacho itwasanurwe saka tainge takaitaura kumeeting yedu yazuro ye Central Committee. Ndiri kudaro nekuti mavote of no confidence vanhu vakangoisa maoko muhomwe, dzimwe nguva umwe atadzawo kukunwisawo doro so uchazviona, naye, naye, naye, naye.

Kana kuti uyu akandituka, akandinyadzisa, akandiitira zvakati uchazviona tinomuitira vote of no confidence. Aiwa. Anotongwa anemhoswa. Hazvinzi hapana mhosva yaakapara aiwa ane mhosva yaakapara asi gwara racho maitirwo azvo haasi ekutevera mutsetse wevote of no confidence, ah, ah. Mabharani, secretary wedu maminutes haasi kunyorwa ah sei asina kunyorwa. Mangwana zvakare pamusangano maminutes haana kunyorwa kana akanyorwa zvisirizvo ari kutadza basa ka uyu? Vote of no confidence ipapo.

Handiti ndizvo, ehe. Zvimwechetezvo nemagariro edu. Kana mudzimai achiita mbodza mazuva ose ose woti iwe aiwa nyaya iyi inyaya yekuendera padare, kwete. Ndeyako iwe yemumba mako. Saka zviripo zvinosungirwa kuitwa zvokuti tinatse musangano wedu umire zvakanaka. Iko zvino tine mirwi yevanhu vaka suspendwa. Asi tine zvinhu zvakagonekwawo zvakawanda.

Takabva muelection ya2013 taiti upon, upon. Takagona apo, Maka organiser zvakanaka province by province. Kwese, kungava kune province dzingave mbiri dzemadhorobha matakawana maseats asi tichida kuwana maseats akawanda asi takawana mamwe atakanga tisina kutarisira kuti tingaawane.

Tikafara zvikuru asi mufaro wacho unoramba uchinakidza. Takazoitawo meeting nema war veterans, meeting nemawar veterans, kwete neWar Veteran association, iyi yekutuka vakuru vemusangano ichitisvitsa kutsime, kwete.

War veteran association, handi vese vari mu war veteran association. Mirwi yevari muma service chiefs vese vanana Cde Chiwenga, vanaCde Sibanda vana Cde Shiri vese, mawar veterans. Isu kuno uku tiri ma war veterans vakati wandei, vaive musango. Hatimo muwar veterans association. Yakaitirwa kuti ibatsire magariro emawar veterans. Welfare, nemhuri maschool fees, kurwara, kutambudzika zviye pamabasa nezvimwe zvakadaro nezvimwe zvatinokwanisa kuita ndozvavanosungirwa kuongorora.

Kwete kuti vagare ukoko musangano wavasingasungirwe kuita wekuti ndiani achazova President kana President vaenda. Ah! Makambozvinzwa zvichiitwa kupi? Dare, paine dare guru remusangano Zanu-PF. Tatotonga kare hapana achachinja izvi kungaite ropa. Maihwe! Vanangana nanangana ngavabiswe mumusangano. Ah! Takati tese tiri mawar veterans isu takaenda kunze.

Tadzoka takaturira basa ratakaita. Tinoshanda tirimukati meparty. Mazano ese ese kana paine vatinoti vabve vatinoda kuti vabve pazvigaro, tinenge tirimumusangano kwete kunoti tanana munhandare uko muri vanaani? Tine gwara and vanhu vakatrainwa vasingadi kupinda mugwara rediscipline.

Zvinotishamisa, zviri kundishamisa ini kuti trained chaps, well disciplined, who should know kuti tine gwara nediscipline asi vanongoonyoka, vanongoonyoka.

Kana usingade vari kuzvigaro vangave President vangave Vice President angave secretary weadministration angave wefinance angave ani? Dziripfungwa dzako huya mukati muno umu wotauraka. Hatirambe kuti mukati memusangano wobudisa pfungwa dzako kuti ah ini maonero angu ini ndeekuti zvakati zvakati zvakati.

Hazvirambidzwi hapana watinombotuka. hapana. Munhu anenge ari mugwara achitaura izvozvo. Zvatisingadi chete ndezvekurova matundundu kuti tisu chete tinosungirwa kuita, imi muri vana ani nyika izere. Nyika izere vanhu vedu. Musanagano ndewevanhu. Gwara ratinaro nderevanhu regutsaruzhinji.

Isuwo zvakare takagara tichiti politics leads the gun not the other way. Tiri kungoti vana vedu, ndivana baba vedu, hanzvadzi dzedu, vanun’una vedu vapiwe mazano nyangwe vakaenda kuhondo vanenge varasika. Tinoda kubatana, tibatane zvakanaka.

Hatingaite musangano unoti uku kune chikwata chema warvet vanoti isu tine zvinangwa zvemusangano zvatinoita tega zvinotosungirwa kuteverwa nevanhu. Aiwa, gwara rimwe chete, Zanu-PF and Zanu-PF and Zanu-PF alone.

Ndadaro zvakanaka zvizhinji zvinoitwa nemacomrade vasipo muassociation iyi. Zvizhinji zvatinoziva. KuDefence kuneArmy neAirforce. Macomrades edu ariko azere ikoko akaenda ikoko. Tine vatsva vakapinda, vamwe varimuhurumende vamwe vari muchipurisa, vamwe vari muintelligence yekufeya feya tizere navo vese varikuita basa zvakanaka.

Honai chipepa chedu ichochi hameno kuti zvimapepa izvozvi hanzi President vakati “I want to crush mawar veterans” tozvicrusher nyangwe neni ndozvicrusherwo? Mochenjera zvimapepa izvozvi zvinoda kurwisanisa vanhu.

Tine mufaro kuti tabva mukuenda kwandareva kuya kwe2013 vechiduku vedu vachitungamirirwa naVaChipanga vakaita zano rekuti vaorganise uzhinji hwevanhu hugoita midungwe yakawanda vachibva kumamisha vozova mudungwe mumwe chete wokupinda muno muHarare kuzopembera naPresident vachimurumbidza nebasa raakaita kutungamirira Africa pamwe chete neSadc izvozvo vachitungamirirawo nyika yavo mabasa avo ari matatu.

Isu takamboti haa vangazvigone here? Tikazvidza vakati tinozvigona tikati haa itai tione. Vakati asika kuzvigona kwedu tinenge tichibatsirwawoka nevakuru, mawomen and musimboti weparty the men tichibatsirwawo transport, Ah tikaona hongu, hezvo zvirikuuya. Vachironga naVaChombo. VaChombo vachindiudza kuti haa vana vaya zviye zvavakataura haaasi manyepo ichokwadi.

Razosvika zuva racho takaona masaisai anenge emvura ari vanhu. Masaisai akashamisa kwete chete nyika yese. Vanhu vose. But muno muAfrica mese. Nemhiri. Nevanotizonda vaya kumaBritish vakashamiswa vakavhunduka zvikanzi ah VaMugabe vachiri nevanhu vakawanda vanovasupporter kudaro? Havazive kuti ehe takabva kure kure nevanhu vedu tiri pamwe chete.

Hatina kuvatinha nezvihwepu, aaa asi nezviito zvinezvinangwa zvedu nebasa ratinoita pamwe chete nevanhu vedu. Nekuti kana tichiti Zim-Asset tinenge tichitaura kuti tisimudzire vanhu vedu nehunhu hwedu pamwe chete.

Kana tichiti tinoda kuti kana zviri zvicherwa zvedu sezvanga zvichitaurwa naVaChinamasa pano, kana riri donje redu tongorega kuritengesa rakadaro rinoshandwa riri donje dakara raita hembe idzi. Saka adding value, to add value the known and proven way of adding value is only by way of industrialisation.

Kuita maindustry ndiwo achazoti donje riye roitwa spin hezvo yova shinda. Shinda iye yozobatanidzwa yoitwa weave apoka ratova jira iro. Ko jira anenge ari machira akawanda rudzi rwakawanda zvakasiyanasiyana mamwe anonzi aya ndomachira anoita marokwe emadzimai aya ndeemachira anoita masutu zvichidaro.

Kunyangova kazhinji kuvarume sutu dzinenge dzichinzi woolen suits asi makhaki dzimwe mbatyawo dzinobvawo kucotton. Ndoizvozvo zvino tasvika ipapo kana zvatinokwanisa kutengesa kunze kwenyika zvinenge zvawandawo nekuti hatingangoite industry yekuzvigutsa yekuzvipfekedza isusu. It’s a small industry yakadaro.

Nezvekudya zvatinorima zvinokwanisa, chibage hongu tinochidya chakadaro vamwe tinochifarira chekugocha. Hameno umwe aiimba kuti chibage changu ndoga ndoga zvangu, chimwe ndoita chekugocha, chimwe ndoita maputi asi vamwe vanoita upfu, handizvo? It’s adding value ka izvozvo.

Why maita kuti hupfu hwodhura pane chibage chaicho. Zvino vamwe vanozosevenzesa zvakare kuita refine kune dzimwe nyika vakuita tushoma tushoma vachipamhidza vakupa tumwe tumazita kuti zvitengwe zvinenge zvaazvimwewo izvo.

Zvino isu tinongoziva hedu kuti chibage chedu chinosvika pahupfu asi hupfu hwacho value yacho inosvika pahupfu. Ndiani pano anoti handidye sadza pano?

Zvino sadza ne nyama haapoka. Kouyawo pamombe kwese kunobva value nokusimudzira mhuri dzedu panyaya dzekurima zvavanorima izvozvo tiwone kuti zvinosimudzirwavo. Zvichipiwa masandu akati kuti, value yakati kuti ndozvatinoda izvozvo kuti nyika yedu ienderere mberi.

Hongu ku party tiri kuita basa rakaisvonaka kudaro rekubatanidza vanhu rekuratidza kuti isu tine pfungwa dzinopfuura pfungwa dzingave nevamwe dzekuti zvedu ndezvedu zvemunyika medu ndezvedu. Hatidi kuti vekunze vazvibate bate.

Tavapa mvumo hongu, nevhu iri rakambenge rakatorwa rava redu, hatichada zvakare kuti vaye vatakatanda vanzi vadzokera vatitorera. Pane vakasara chido chedu chakaita kuti tivasiye tichiti hatingabva tati munhu wese ngaaende. Ivhu racho ngaritipe pundutso tipunduke.

We must benefit from our natural resources. The first and most important natural resource is land, the land. Zvino marimiro atanga tichiita tinoda kuti apiwewo musandu. Let us transform agriculture yedu. Kare ko vana baba nana mai vairima nemapadza kusina magejo, pakazouya magejo nekubopa mombe, kupingudza nekubopa mombe zvakaita kuti panorimwa pakure.

Nekuti ivhu rakanga mazuva acho richiri kusimba, wakangorima paduku duku pakadai raibva rapa rukweza rwakawanda, chibage chakanga chisingarimwe zvakanyanya isu patakakura sadza rerukweza ndoraidyiwa nevanhu kunyanya. Chibage chakazouya mumashure chikatora nzvimbo nekuti chinemusandu nomusandu chinodyiwa zvandataura chiri chinyoro, chaoma chinokangwa chinoitawo hupfu zvekare, chinogaika nyore nyore

Kuma institutions kwakaita sezvikoro nemaorganisation kuma labour, maworkers kuma mines, chibage chinogaika sadza racho robikikawo zvisingareme pane rukweza nokuti kumakomboni kunemhuri dzakawanda kudaro nekuzvikoro dai zvainzi rukweza kumona mabhodho iwayo orukweza dzaigara dziri mbodza, mbodza dzegadzega mazuva ose ose.

Saka ndopatiri ipapo pa Zim-Asset. Asi tiri ipapo, chigumbu chamaudzwa chavapo ndechekuti kuti mari yashomeka mumabhanga. Ehe nekuti ma factory ma exports anga ava kure nezvaanga akaita kare kare, saka kana tisina mbatya dzakawanda dzatinotengeserawo kunze uko. Zvino pamusana pekuti dollar wo racho iri, dollar rinoonekwa sehuchi nedzimwe nyika nokuti ndiro rinonyanyodiwa pasi pose pakutengeserana, pakufamba, tisingazive vanhu vaiuya votengesawo zvinhu zvavo muno.

Vanenge vawana madollar voenda nawo vamwe vachitoita mbatya dzakati wande. Ku South Africa ndakazonzwa kuti vakazoramba mazhingzhong, anonzi mazhingzhong nokuti vanobva vatoraka madollar edu voenda nawo ikoko uko.

Havaise muma bank medu. Havabange ipapo chete shamwari dzedu dzechiChina ndopadzisinganzwisisi. Havadi kuisa mumabhanga. Ndozvinhu zviviri zvingave zvinopfuura ipapo asi zviviri izvozvo zvatakaona zvinotinyangadza pamaitiro avo. Vauya mashanda navo, kunyangwe magovana mari pabasa rinenge raitwa, yavo haipinde mubank kana vanotumira kumusha.

Zvino ruzhinji rwacho vanongouya varume voga voga ndochechipiri ichocho. Varume vogavoga aaah! Vanovawanepi vakadzi? Vanenge vasiri vadukuka ava vaungati mastudents havasati vakura, vane vakadzi vavo shure zvino vouya kuno.

Nyangwe mauya ku contract muchinzi mauya muchazopedza makore maviri kana matatu usati wadzokera kumusha ndiyani pano angandiudze murume kuti (laughs). Ndingade kumunzwa murume wacho. From the President to the Vice President nevamwe, kuti angagare makore mashanu iye ari murume wemhuri ari ikoko uko achingotarisa chete vasikana ava. Kune chamhupu chinonzi chapedza varume, ndichocho tinosiirwa imwe mhuri yechikaradhi asi ukaenda kwavo eeeh. Kana vana vechikoro, zvakarema. Havabvume kuti vana vavo varoorwe. Kana vatambwe navo. Saka ndozviro zviviri izvozvo zvatinoti kwete kana vachiuya ngavauye nemhuri.

Asi ivo vanoda kuti vogoti zhoo varume voga voga kuvazadza mumarori vari varume voga hatidi ba. Tinongoramba tichitaura navo kuti vanhu vatinonzwanana navo pahushamwari hwedu saka hatingarasani navo asi tinenge tichidzorana tichitaura nevakuru vavo kuti apapa dai maona.

Saka tinova nokutenda kutenda vakomana vedu vechidiki basa ravakaita tivatendesese zvikuru kuru. Vangani vedu varimuno? Aripo here Chipanga where are you? Ndiyeyu mukomana wacho uyu. Well done. You did us proud yaa now continue moramba makadaro muri palevel iyoyo, palevel iyoyo.

Organise yourselves well. Be disciplined, be non-tribal and be focused in terms of what should be done by the youths tinobatsirana zvikurukuru.

Have respect, have respect for the elders kwete chete maelders ekuno zvinovamba kumusha kwatiri kwese vakuru vanokudzwa kunyangwe vasina kufunda aaa we want them to be youths also who are educated and skilled saka tinobatsirana panyaya iyoyo yefundo, it’s my baby that one.

Skills developing, skills, giving education to the youths and kana tichiti youths we talk of young boys and young girls, tibatsirane. You are the leaders of tomorrow we can’t run away from it because as we grow old and die, retire you take over so it’s necessary, absolutely necessary to be disciplined.

Absolutely necessary to have direction, ideological direction. Biases no, it’s just party policy, party policy. Factions, no! So on behalf of the party I say welldone, thank you, tinotenda.

Ndinofunga kana vasati vataura vachazouya kuzotaura nezvenhamo dziripo dzenzara nebasa ririkuitwa kubatsira vanhu asi isu tivewo nekungwarira kuti mvura kana ikange yauya tobva tarima nemasimba kumamisha kana tiine mvura kare iri mumadhamu ishandiswe kana isiri kushandiswa nekuti hamuna zvekushandisa mochema kwatiri kuti tiigireiwo tine dhamu tiigireiwo mairrigation equipment tive nekushanda kunoita kuti tienderere mberi .

Hongu ndati tingave, tingave nenyaya yekuti iyezvino hatina mari yakakwana mumabank asi tinodawo zvimwe zvakati kuti zvatinodawo kutwasanura mumabank edu pasi pose handisati ndanzwa system yemabank yokuti waisa kamari kako mubank kanotorwa kachinzi nokuti tirikukuchengetera, votora dzimwe nguva interest rate iripamusoro-soro.

Macost edu for doing things are far too high and certain forms of our conducts and behaviour leave a lot to be desired.

It’s not just the behaviour of persons individually, but it’s also the behaviour of our corporate entities and we should not, really we in Government cry that all the banks have no money.

The people tell us stories which are quite gruesome, the person is sent an amount of let’s say of a hundred thousand dollars and puts it in the bank to have it in the bank he is charged a bit, a sum, to have it deposited isystem yekupi iyoyo? To receive the money, to have it deposited.

I heard last week complaints of a company which received some $350 000 and the amount which was taken by the bank was $150 plus some other charges and it zoomed up to some $250 and something dollars why? If $350 000 has come into the account of a person into your bank you say haha thanks and you give interest because then it is increasing your capacity to lend also.

I think the bank system deserves to be looked into, we should look into it almost immediately.

Ndingangode nekupedzisira nenyaya yekuti nyaya dzekutukana dzanyanya mumapepa nekunze. Marumour kunyeyana, ini handina zveInternet ne whatstu whastu what handina. But I get reports kuti ah zvinobuda kuInternet hanzi zviri filthy filthy filthy people quarrelling and fighting kuInternet ikoko. Why do we do that?

Personality yako iwewe pachako as an individual why do you subject it to attacks by attacking others and ava vanonyora zvimapepa ava vanoti aiwa do not blame us blame your own people in the party who give us the information. Why do we do that? Tinoitirei izvozvo zvekunyombana hongu hatingave vanhu vanonzi vanodanana dzimwe nguva zvekuti tingabva tarumbidzana kunyangwe zvakadaro ngatirambe tichifunga, we must remain cognisant of the fact that we are one in the party kufunga kuti tiri pamwechete mumusangano.

Kuda kupaza mumwe mumusangano arikuita basa rake nepakewo kuda kupaza musangano ikoko iyewo dzimwe nguva anonyetera oda kukupazawo zvinenge zvisina kunaka, hazvina kunaka izvozvo. Isu zvakawanda zvinongonyorwa imomo zvimwe vanotuka ini kana First Lady hameno zvaanonzi anokonzera mumusangano eeh, but ndiwo mafactions anenge aripo iwayo nekuti vakapa speech ine maviews akati kuti zvonzi vazorerekera kudivi sei naizvozvo ari kudivi rakati zvinenge zvisipo. Ini ndakati lets not talk about these factions of so and so and so, the more we talk about them the more they live in our minds and we who are here, isu tirimuno, ndimo mune central committee kamuno, ndimo mune vanhu vanonyanya kutukana imo muno.

Kana tichitukana tiri muno chaimo muno, zvoperera muno. Ndezveduka. Kana tabuda panze ah tiri pamwechete. Kwete tabuda panze toti yatya tosekwa nana (Morgan) Tsvangirai baba iwe kani. Tinonyarira kupi. Ngatiregei kudaro. Kunze iri richava basa ratinofanira kupa kune veLocal Government, veRural vaAdednico (Ncube) kunyanya.

Kunze svondo nesvondo patinopiwa mareports edu, isu tinopiwa mareports ekumapurisa musi wemugovera wega wega, vanhu vanobayana nemapanga vabva mukunwa vatadzirana zvinhu zvidiki diki kubayana nemapanga using these little knives and vanobva vabaya panouraya.

Macases acho akawanda. Vamwe vanongorovana nematanda vamwe vanotemana nematemo, ah vakomana. Hameno kuti taita sei.

So mamurders and these grave assaults on the one side kozoti nyaya yekubata vana vadiki, vacheche and madzimai anongoramba vachiita zvimwe chetezvo zvekusiya tuvana tudiki. Dzimwe nguva zvinonzi sarai nasekuru kamwana kaduku kane makore matatu, mana, mashanu, matanhatu woona kabatwa nemudhara.

Ko anenge ashayeiko mudhara wacho. Aihwazve takuzosvika zvino takambozvitaura tikati aihwa chirango chichazova chakakosha, chakadzama chekuti anenge achibata kamwana kadiki kakadaro kukaita rape ngaabve apiwa chirango chekuti haachazozviita narinhi wese.

Ini ndakafudza mombe dzavasekuru ka, ndakakura ndichifudza mombe dzasekuru taingoda kuti tingova dzimwe nguva tingova nemabhuru maviri kana rimwe chete mudanga. Twese tumwe tumabhuru twataiziva kuti tungakanganisa dzimwe mombe mudanga taitwupa bhadhizo.

Inonzi bhadhizo. Ga ga bhadhizo. Hazvina mhosva unopfeka hako mabhurukwa nesuit yako asi baba vanenge vaenda. Pamberi neZanu-PF, neZanu-PF Pasi nevasinganzwisise. Tinoda kuti vana vedu vakure zvakanakawo, vanasikana. Ndopedzisira zvino nemutambo wakaisvonaka. Nyuchi munoziva kuti dzinoita chii, huchi. Dzinoita huchi.

Ndine mikoko yangu kuBhuruwayo kuState House and kunobva huchi hwakaisvonaka. Tinaye mukomana wedu anonzi (Charles) Manyuchi. Isu tinokwazisana tichiti, ichi (chibhakera) ndochaManyuchi ndochaanogona zvikuru-kuru kupfuura tose.

Chinzwai, okay he will take over chimbomirai ndipedze. Pamberi neZanu-PF, NeZanu-PF, Pasi neMDC. Ndakupa zvino nzvimbo kuna Minister of Sports Cde Hlongwani nyaya yauya nayo nemuenzi wedu ari pano apa.

You Might Also Like

Comments

Take our Survey

We value your opinion! Take a moment to complete our survey